پولبک با برگشت قیمت یکی از مفاهیم کلیدی در تحلیل تکنیکال است که درک درست آن به تریدرها در تصمیم گیری و استفاده از فرصتهای مجدد بازار کمک میکند. شاید جالب باشد بدانید طبق یک گزارش ایجاد شده از استراتژیهای معاملاتی تریدرهای موفق، بیش از 63% از استراتژیها بر پایه برگشتهای قیمتی است. اما پولبک چیست و چگونه از آن در معاملات خود استفاده کنیم؟
در این مقاله آموزشی از سایت ارزیکال با ما همراه باشید تا شناسایی بهترین نقاط قیمتی برای خرید و فروش را آموزش دهید. شناحت دقیق این موضوع باعث میشود از فرصتهای موجود در بازارهای مالی به نفع خود استفاده کنید.
پولبک در تحلیل تکنیکال چیست؟
پولبک (Pullback) در معنای لغوی به معنای عقب کشیدن است. وقتی قیمت یک دارایی در یک روند صعودی یا نزولی قرار دارد، ممکن است مدت کوتاهی برخلاف جهت اصلی حرکت کند، اما دوباره به روند اصلی خود برگردد. به بازگشت موقتی قیمت یک دارایی در یک روند کلی، پولبک میگویند.
به بیان دیگر، پولبک نوعی اصلاح قیمت موقت است. اما این در حالی است که قیمت دارایی همچنان تمایل دارد در جهت فعلی خود به روندش ادامه دهد و شاهد تغییر روند نیستیم.
فرض کنید قیمت ارز دیجیتالی مانند بیت کوین در حال افزایش است و در یک روند صعودی قرار دارد. اگر در این مسیر، قیمت کمی کاهش پیدا کند اما دوباره به مسیر صعودی خود ادامه دهد، این کاهش موقتی قیمت را پولبک مینامند.
در حالت کلی پولبک یک فرصت خرید مجدد برای کسانی است که از فرصتهای خرید قبلی جا مانده بودند.
حتی برعکس؛ اگر ارزی در یک روند نزولی باشد و برای مدت کوتاهی قیمتش افزایش یابد، سپس دوباره به روند نزولی سابق بازگردد، به این افزایش موقت پولبک صعودی در یک روند نزولی میگوییم. حرکت قیمتی در این حالت، فرصتی برای فروش و حفظ سرمایه از ضرر بیشتر است.
تریدرها از پولبکها به عنوان فرصتی مجدد برای ورود به بازار یا خروج از آن، استفاده میکنند. حتی برخی از آنها معتقدند قیمت در مسیر خود همیشه پولبک میزند و ترید کمریسک معامله در شرایط برگشت کوتاه مدت قیمت است.
دلیل شکل گیری پولبک چیست؟
پولبکها معمولا به دلیل واکنش طبیعی بازار نسبت به “عرضه و تقاضا” ایجاد میشوند. از اصلیترین دلایل به وجود آمدن پولبکها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیو سود تریدرها : بسیاری از تریدرها بعد از حرکات قوی بازار، بخشی از سود خود را برداشت میکنند. این باعث بازگشت موقت قیمت و شکلگیری پولبک میشود.
- تست سطوح کلیدی : بازار معمولا پس از شکست سطوح حمایت و مقاومت، آن سطوح را برای اعتبارسنجی مجدد تست میکند. حاصل این تست شکل گیری انواع یک برگشت قیمتی موقت است که فرصت مجدد برای تریدرهای جا مانده ایجاد میکند.
- اصلاح طبیعی روند : روند قیمتی هیچ ارزی نمیتواند در تمام بازهها، حتی کوتاه مدت، یک سیر دائم صعودی یا نزولی را پیش بگیرد و به روند ثابت خود ادامه دهد. هر روند سالم نیاز به توقفهای موقت دارد تا قدرت و نقدینگی لاطم برای ادامه مسیر را به دست آورد. این رفتار قیمتی دقیقا همان چیزی است که در پولبک شاهد هستیم.
پولبکها به معنای پایان روند کلی نیستند؛ بلکه نوعی واکنش قیمتی موقت در کوتاه مدت هستند که در نزدیکی سطوح حمایت و مقاومت اتفاق میافتد. این واکنش قیمتی نسبت به خط روند نیز انجام میشود و محدود به سطوح استاتیک نیست.
اگر بتوانید پولبکها را به درستی شناسایی کنید، تشخیص کم ریسکترین نقاط قیمتی برای خرید و فروش برایتان ساده میشود.
شناسایی انواع پولبکها
پولبک در تحلیل تکنیکال بطور کلی به سه دسته عادی، داخلی و خارجی تقسیم میشوند. البته آنها از نظر ظاهری نیز در دو دسته ساده و پیچیده تقسیم بندی میشوند. تشخیص انواع آن در تحلیلها و تصمیمگیری مالی نقش مهمی دارد.
انواع پولبک در تحلیل تکنیکال :
- پولبک عادی : حرکت بازگشتی قیمت در پولبک عادی ساده و بدون پیچیدگی است. قیمت یک مقاومت را میشکند، آن را تبدیل به حمایت میکند و سپس مجدداً به همان سطح واکنش نشان میدهد.
- پولبک خارجی : قیمت در پولبک خارجی به سطح مقاومت برنمیگردد. بلکه تا نزدیک آن سطح میآید، متوقف میشود و سپس به روند اصلی خود ادامه میدهد. این نوع نشان میدهد قیمت در یک روند مومنتوم قرار دارد و دنبال ادامه مسیر به صورت قدرتمند است.
- پولبک داخلی : در پولبک داخلی، قیمت پس از شکست سطوح، به داخل محدوده قبلی برمیگردد و برای مدتی در آنجا نوسان میکند. این نوع را در شرایطی شاهد هستیم که قدرت روند پایین است و یا حتی حجم معاملاتی چندانی در بازار شاهد نیستیم.
انواع پولبک در شکل ظاهری
بالاتر با انواع پولبک از نظر مفهومی آشنا شدیم؛ اما تریدرهای حرفهای گاهی این رفتار قیمتی را از نظر ظاهری نیز دسته بندی میکنند. انواع آن از تظر ظاهری به شکل زیر است :
- پولبک ساده : در پولبک ساده، بازگشت قیمت به سطح حمایت یا مقاومت شکسته شده، با یک حرکت مستقیم و واضح انجام میشود. شناسایی و تحلیل این نوع آسان است.
- پولبک پیچیده : بازگشت قیمت به سطح شکسته شده در پولبک پیچیده، در قالب حرکات نامنظم و الگوهای پیچیده مثل زیگزاگ و.. اتفاق میافتد. در مقایسه با پولبک ساده، نیازمند تحلیل دقیقتری است.
تفاوت پولبک با اصلاح قیمت و برگشت روند
اصلاح قیمت و برگشت روند دو مفهوم کاملاً متفاوت از پولبک هستند که گاهی به اشتباه بجای یکدیگر استفاده میشوند.
پولبک یک بازگشت موقت و کوتاه مدت به سطح حمایت یا مقاومت است که پس از آن مجدد به روند اصلی باز میگردد. این در واقع فرصتی برای ورود دوباره به روند اصلی محسوب میشود.
اما اصلاح قیمت چنین نیست؛ در اصلاحهای قیمتی سطحی شکسته نمیشود بلکه بعد از برخورد به این سطوح، روند برمیگردد و وارد فاز اصلاحی و حتی سپس رنج میشود. اصلاح قیمت عمدتا برای کاهش هیجانات و ایجاد تعادل دوباره در بازار اتفاق میافتد.
در مقابل، برگشت روند به کلی یک مقوله دیگرست. برگشت روند یک تغییر اساسی در جهت بازار به حساب میآید که روند اصلی را معکوس میکند و با نشانههای تکنیکال و فاندامنتال قوی همراه است.
جدول مقایسه پولبک با اصلاح قیمت و برگشت روند چنین است :
| ویژگی | پولبک | اصلاح قیمت | برگشت روند |
| مدت زمان | کوتاه مدت | کوتاه مدت یا میان مدت | بلند مدت |
| تغییر روند | تغییر نمیکند | توقف موقت روند قیمت | تغییر کلی جهت روند |
| عمق حرکت | محدود و سطحی | تا حدودی عمیقتر از پولبک |
گسترده و برای بلند مدت |
| هدف حرکت | بازگشت به روند اصلی | ایجاد تعادل و اصلاح روند برای ادامه مسیر | پایان روند فعلی و شروع یک روند جدید |
سقفها و کفهای بالاتر در روند صعودی و برعکس در روند نزولی نشان دهنده پولبک است. در یک روند صعودی تا مادامی که شاهد سقفها و کفهای پایینتر نیستیم، نمیتوان گفت قیمت در حال اصلاح عمیق یا برگشت روند است.
نحوه استفاده از فرصت پولبک
همانطور که تا اینجا مقاله متوجه شدید، از تشخیص پولبک در تحلیل تکنیکال، برای ورود مجدد یا خروج از بازار استفاده میشود. مراحل استفاده از آن به طور کلی در 5 گام خلاصه میشود :
- شناسایی روند : مطمئن شوید بازار در یک روند صعودی یا نزولی واضح قرار دارد. برای تشخیص این روند کلی لازم است ساختار کلی قیمت را تحلیل و بررسی کنید.
- انتظار برای پولبک : منتظر باشید پس از شکست یک سطح قیمتی مهم، قیمت مجدد به سمت آن سطح برگردد . اگر قیمت پس از شکست سطح مقاومت، به همان سطح برگردد و سپس دوباره افزایش یابد میتواند یک سیگنال خرید محسوب شود.
- تایید سیگنال : با استفاده و بکارگیری انواع اندیکاتور و الگویهای تکنیکال از معتبر بودن پولبک اطمینان حاصل کنید. قدرت شکست، حجم معاملات و… از عواملی هستند که باید مورد بررسی قرار بگیرند.
- ورود به معامله : پس از تکمیل پولبک و تایید بازگشت قیمت به روند اصلی، وارد عمل شوید و اقدام به خرید خرید مجدد کنید. توجه کنید اگر قیمت در روند ریزشی قرار دارد باید در پولبکها اقدام به فروش کنید.
- مدیریت ریسک : حتما مدیریت ریسک داشته باشید و حد سود و ضرر خود را به درستی تنظیم کنید.
انواع استراتژی معاملاتی بر اساس پولبک در تحلیل تکنیکال
برای تشخیص مهمترین نقاط قیمتی برای خرید و فروش و تجربه پولبک تریدینگ موفق، سه مورد از بهترین استراتژیهای خرید را برایتان بطور کامل توضیح دادیم. با درک درست از هر یک از این روشها، میتوانید به بهترین شکل از فرصتهای موجود به نفع خود استفاده کنید و به سودهای خوب برسید.
- خرید پس از واکنش به سطح مقاومت
- خرید پس از واکنش به خط روند
- خرید پس از واکنش به میانگین متحرک
در ادامه هر یک از این استراتژیها را به صورت جامع مورد بررسی و آموزش قرار خواهیم داد تا بهتر بتوانید از این رفتار قیمتی برای کسب سود از بازار استفاده کنید.
1) خرید پس از واکنش به سطح
پولبک به سطح مقاومت شکسته شده یک رفتار تکرار شونده در بازارهای مالی است. این استراتژی به شما کمک میکند در نقاط کم ریسک وارد بازار شوید و از آنجایی که در جهت روند اصلی معامله میکنید، احتمال موفقیت و سوددهی بالایی خواهید داشت.
در این استراتژی باید رفتار قیمت پس از شکست سطح یک مقاومت کلیدی را زیر نظر بگیرید؛ زیرا این سطح به یک حمایت جدید تبدیل میشود و احتمال پولبک به آن وجود دارد.
اگر به دنبال معغاملات کمریسک هستید، پس از شکست سطح مقاومت صبر کنید تا قیمت به سطح مذکور که یک حمایت جدید است برگردد. بعد از تکمیل پولبک که قیمت دوباره به سمت بالا حرکت میکند زمان مناسبی برای اقدام به خرید کنید.
در این روش تعیین حد سود و حد ضرر بسیار مهم است. حد ضرر را کمی پایینتر از سطح حمایت جدید تنظیم کنید. حد سود را نیز میتوانید بر اساس نسبت ریسک به ریوارد تعیین کنید.
2) خرید پس از واکنش به خط روند
این استراتژی در روندهای صعودی محبوب است؛ برای انجام این کار میتوان با ریسک کم در جهت روند اصلی، وارد معاملات شد.
خط روند از قویترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که جهت حرکت بازار را نشان میدهد. این خط در یک روند صعودی، به عنوان سطح حمایت داینامیک عمل میکند و پولبک به این سطح یکی از بهترین نقاط برایورود به معاملات خرید است.
نکته : در شناسایی خطوط روند در یک ساختارهای صعودی، دقت کنید. این خط از اتصال حداقل دو کف مهم رسم میشود و هر چه برخورد قیمت به آن سطح بیشتر باشد، خط روند معتبر تری خواهیم داشت.
از طرفی دقت کنید که بازگشت قیمت به آن نباید با حجم بالای فروش همراه باشد. در صورت بالا بودن حجم معاملات در سمت فروش، ممکن است شاهد شکست خط روند باشیم و معاملات به ضرر ختم شود.
برای اطمینان از تشخیص صحیحی پولبک، میتوانیم اندیکاتورهای RSI و MACD نیز استفاده کنیم. استفاده از این ابزارها، بررسی وضعیت بازار از جهت اشباع فروش را آسانتر میکند.
اگر پس از واکنش مثبت بازار به سطح حمایت شاهد افزایش حجم بودیم، یعنی در آن نقطه پولبک به خط روند داریم و میتوانیم برای خرید اقدام کنیم. بهتر است سفارش خود را کمی بالاتر از کندل تاییدیه ثبت کنید.
در استراتژی پولبک به خط روند، حد ضرر را کمی پایینتر از خط روند یا همان کف قیمتی ایجاد شده تنظیم کنید. در رابطه با حد سود نیز میتوانید از مقاومتهای استاتیک بالاتر استفاده کنید.
3) خرید پس از واکنش به میانگین متحرک
بازار همیشه در یک روند ثابت صعودی یا نزولی حرکت نمیکند؛ قیمت گاهی نیاز به یک اصلاح دارد. در این مواقع میانگین متحرک به عنوان یک سطح حمایت یا مقاومت اهمیت بالایی دارد.
میانگین متحرک یکی ابزار تحلیل تکنیکال است که با میانگین گرفتن قیمت در یک بازه زمانی مشخص روند کلی بازار را مشخص میکند. این ابزار در بازارهای صعودی نقش سطح حمایت و در بازارهای نزولی نقش سطح مقاومت را دارد.
تریدرهای حرفهای اصولاً در نزدیکی میانگین متحرک وارد معاملات میشوند زیرا این سطح اصولا نقطه برگشت قیمت است و شاهد پولبکهای خوبی هستیم.
پس از اطمینان از صعودی بودن روند قیمت، یعنی زمانی که قیمت بالای میانگین متحرک قرار دارد، وارد معامله شوید و ترجیحاً سفارشتان را کمی بالاتر از کندل تاییدی قرار دهید. از طرفی حد ضرر را کمی پایینتر از کف قیمتی و حد سود را نیز بسته به سطوح مقاومتی بالاتر تنظیم کنید.
استراتژی پولبک به میانگین متحرک در تمام تایم فریمها اعم از کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت قابل استفاده است.
البته گاهی اوقات با شکست میانگین متحرک رو به رو هستیم و قیمت از میانگین متحرک عبور میکند و روند را تغییر میدهد. در این شرایط بهتر است از معاملاتی فعلی با ضرر خارج شویم و با ورود به معاملات خلاف جهت، روند جدید را شکار کنیم.
محدودیتهای پولبک در تحلیل تکنیکال
در بازارهای مالی هیچ روش کاملاً دقیق برای تشخیص تفاوت بین پولبک و تغییر روند وجود ندارد. برای شناسایی تفاومت این دو نیزا به مهارت و تجربه کافی در بازارهای مالی وجود دارد.
اگر حرکت قیمت خط روند مربوط به تایک فریم مورد نظر شما را بشکند، ممکن است با تغییر روند مواجه باشید، نه یک پولبک و شناسایی آن کمی دشوار است. شناخت اشتباه تفاوت ان یدو ممکن است باعث ایجاد و افزایش میزان ضرر کاربران باشد.
البته، افزودن سایر اندیکاتورهای تکنیکال و بررسی دادههای بنیادی میتواند اعتماد به نفس معاملهگر را در تمایز بین پولبکها و تغییرات واقعی روند افزایش دهد. پیشنهاد ما این است که با بررسی گذشته نمودارها، استفاده از ژورنال نویسی ترید و انجام دمو تریدینگ، مهارت خود برای شناسایی تفاوت این دو را افزایش دهید. (منبع : Investopedia)
آیا شناسایی پولبک در تحلیل تکنیکال سوددهی را افازیش میدهد؟
درست است که شناسایی پولبک به ما در شناسایی مناسبترین نقاط ورود و خروج به معاملات کمک بسیاری میکند. اما میزان سودآوری این تکنیک در هر فرد متفاوت است و قاعدتا همه افراد نتیجه یکسانی نخواهند گرفت.
تریدرهایی که منتظر پولبک نمیمانند و با شکست سطوج سریعاً وارد معامله میشوند، سود بیشتری میتوانند کسب کنند. اما ریسک آنها بالاتر است و نرخ برد (Win Rate) معاملات آنها پایینتر است.
در پایان به عنوان جمع بندی این مقاله آموزشی باید بگوییم : «با داشتن پلن معاملاتی دقیق، مدیریت سرمایه، ترکیب تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و بکارگیری اصولی ابزارها میتوانید بهترین نتایج را از بازارهای مالی بگیرید. استفاده از پولبکها و استراتژیها مطابق به آن نیز میتواند ریسک معاملات را کاهش دهد و در بلندمدت باعث سوددی بیشتر شود.
