بریک اوت (Breakout) چیست؟ آموزش نحوه شناسایی شکست سطوح قیمت و ترید با آن

حتما برای شما هم پیش آمده یک حرکت ناگهانی از قیمت دارایی روی چارت ببینید و با خود بگویید «کاش زودتر وارد می‌شدم!». در چنین مواقعی به احتمال زیاد شاهد شکست سطوح قیمت بودید. بریک اوت به زمانی گفته می‌شود که قیمت دارایی موفق به شکست یکی از خطوط حمایت یا مقاومت شود و از آن عبور کند. بسیاری از تریدرها در این لحظات فقط تماشاگرند اما آن‌هایی که بریک اوت را می‌شناسند، دقیقا در همین نقاط وارد پوزیشن‌های خرید و فروش شده و از بازار سود می‌گیرند.

تشخیص به‌موقع شکست‌ها مسیر ترید شما را متحول می‌کند. گاهی تنها چیزی که بین یک ترید موفق و یک فرصت از دست رفته فاصله می‌اندازد، تشخیص و بکارگیری بریک اوت‌ها است. در این مقاله از ارزیکال به بررسی بریک اوت، نحوه شناسایی و چگونگی ترید با آن می‌پردازیم.

آشنایی با بریک اوت

بریک اوت (Breakout) یا شکست، یکی از مهم‌ترین مفاهیم در تحلیل تکنیکال است. بریک اوت در معنای لغوی به معنای شکستن به بیرون است. اما بیرون از چه چیزی؟ بگذارید برای اینکه همه چیز شفاف‌تر شود کمی به عقب برگردیم.

تحلیل وضعیت ارزها در بازار کریپتو به بررسی رفتار قیمت بین دو سطح کلیدی حمایت و مقاومت وابسته است. محدوده محصور بین سطح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال را محدوده معاملاتی یا تریدینگ رنج (Trading Range) می‌نامند. تا زمانی که تعادل عرضه و تقاضا به هم نریزد، قیمت در همین محدوده در نوسان است، اما هرگاه قدرت یکی از طرفین بیشتر شود شکست اتفاق می‌افتد.

انواع بریک اوت کدام است؟

حتما برایتان سوال شد که انواع بریک اوت چیست؛ شکست‌ها همیشه به یک شکل ظاهر نمی‌شوند. جهت آن نیز بسته به قدرت خریدار یا فروشنده، متفاوت است. گاهی شکست، نشانه آغاز روند قدرتمند جدیدی است و گاهی هم خبر از پایان روند صعودی یا نزولی و شروع مسیر تازه می‌دهد. برای درک بهتر رفتار قیمت لازم است بدانیم انواع بریک اوت چیست.

در یک تقسیم‌بندی کلی، شکست‌ها دو دسته اصلی دارند:

• شکست‌ ادامه‌دهنده
• شکست برگشتی

شناخت تفاوت این دو دسته کمک می‌کند راحت‌تر تصمیم بگیریم که آیا باید با روند همراه شویم یا منتظر برگشت آن بمانیم.

۱) شکست ادامه‌دهنده

بریک اوت ادامه دهنده (Continuation Breakout)، زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت پس از شکست یکی از سطوح حمایت یا مقاومت، همان روند قبلی را ادامه دهد.

برای مثال ارزی مطابق شکل بالا را تصور کنید که در یک روند نزولی قرار دارد. قیمت این ارز در بازه‌‌ای از زمان در محدوده رنج قرار می‌گیرد و نوسان می‌کند؛ پس از مدتی، قیمت سطح حمایت را می‌شکند و از آن عبور می‌کند. حالا اگر قیمت پس از شکست، دوباره در جهت نزولی به مسیر خود ادامه دهد، با یک شکست ادامه‌دهنده روبه‌رو هستیم.

یکی از ابزارهایی که برای شناسایی شکست‌های ادامه‌دهنده کاربرد دارد، اندیکاتور حجم در تریدینگ ویو است. زیرا اگر بعد از شکست سطوح کلیدی، شاهد افزایش حجم معاملات باشیم یعنی احتمال ادامه روند در جهت قبلی بالا است.

شکست‌های ادامه‌دهنده بیشتر روی نمودارها مخصوصا در الگوی مثلث دیده می‌شوند و در مقایسه با شکست‌های بازگشتی شایع‌تر هستند. چرا؟ چون بازار اکثر اوقات در یکی از دو روند صعودی یا نزولی حرکت می‌کند و بعد از یک دوره استراحت کوتاه در محدوده رنج، مجدد مسیر قبلی را ادامه می‌دهد.

۲) شکست برگشتی

بریک اوت برگشتی (Reversal Breakout) نوع دیگر شکست‌ها محسوب می‌شود که نشان‌دهنده تغییر جهت بازار است. این شکست‌ یعنی به احتمال زیاد روند قبلی به پایان رسیده و در آستانه شروع یک روند جدید هستیم.

برای مثال در مقوله واگرایی RSI با این نوع شکست‌ها مواجه هستیم و سیگنال‌های خرید یا فروش علاوه بر شناسایی شکست‌ها، متناسب با حجم معامله و سایر پارامترهای تاثیرگذار، تعیین می‌شوند.

سطوح فیبوناچی و استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک و مکدی و غیره کمک می‌کنند بعد از شکسته شدن سطوح، نقطه‌ای برای ورود به بازار پیدا کنید. از طرفی بریک اوت‌های برگشتی معمولا وارد دوره اصلاح قیمت می‌شوند که فرصت خوبی برای ورود به معامله ایجاد می‌کند.

تشخیص شکست‌های ادامه دهنده چالش‌برانگیزتر از نوع ادامه‌دهنده آن است. ممکن است خیلی اوقات این نوع شکست‌ها را که معمولا در پایان روندها رخ می‌دهند، با پولبک (Pullback) اشتباه بگیرید. حتی ممکن است قیمت سطحی را بشکند اما مجدد به داخل محدوده قبلی بازگردد. برای اینکه اشتباه نکنیم باید دنبال نشانه‌های بیشتری مثل انواع خاص کندل استیک‌ یا تغییرات محسوس در حجم معاملات باشیم.

چگونه شکست قیمتی را تشخیص دهیم؟

خیلی خلاصه بگوییم: برای تشخیص بریک اوت باید ساختار چارت را خوب بشناسیم، حجم معاملات در تحلیل تکنیکال و کندل‌ها را بررسی کنیم و دنبال تاییدیه‌های حرکتی باشیم.

نمی‌توان بریک اوت را ۱۰۰٪ پیش‌بینی کرد اما نشانه‌هایی هست که خوب است به آن‌ها توجه داشته باشیم.

برای تشخیص شکست قیمتی باید ابتدا بدانید شکست‌ها اصولا چه جاهایی اتفاق می‌افتند. شکست اصولا در نواحی که قیمت فشرده شده باشد اتفاق می‌افتد. اگر بازار برای مدت طولانی در فشردگی بوده است و حالا به دلیل اخبار سیاسی یا رویدادهای اقتصادی در وضعیت مساعدی است، احتمال جهش قیمت بیشتر می‌شود.

نواحی رنج، الگو مثلث، کانال و غیره همه از محدود‌هایی هستند که قیمت در آن‌ها فشرده شده است و احتمال آنکه شاهد بریک اوت باشیم به مراتب بیشتر است.

یکی دیگر از مهم‌ترین نکات برای شناسای بریک اوت‌ها توجه به حجم معاملات است. اگر قیمت سطحی را بشکند اما این شکست با افزایش حجم همراه نباشد، جا دارد به معتبر بودن آن شک کنیم.

علاوه بر این‌ها به کندل‌های تاییدی نیز دقت کنید. طول کندل باید از حالت معمول بزرگتر باشد، خارج از سطح بسته شود و…پیشنهاد می‌کنیم حتما از ابزارهای تاییدی مثل اندیکاتورها و خط روند نیز استفاده کنید تا بابت صحت شکست مطمئن شوید.

بریک اوت فیک یا فیک اوت (Fakeout) چیست؟

فیک اوت (Fakeout) دقیقا همانطور که از نامش پیداست، به یک شکست قیمتی غیر معتبر و جعلی اشاره دارد. در بریک اوت فیک، قیمت پس از شکست سطوح کلیدی، بلافاصله به محدوده قبلی برمی‌گردد.

یعنی قیمت وانمود می‌کند که سطح را شکسته و حرکت جدید و قدرتمندی در همان جهت یا در خلاف آن در راه است اما این طور نیست. منظور از وانمود این نیست که تا سطح کلیدی رفته و برمی گردد؛ اتفاقا کامل از آن می‌گذرد و آن را می‌شکند اما از آنجایی که توان زدن کندل‌های بیشتر ندارد، خیلی زود برمی‌گردد.

فکر می‌کنید چرا؟ اتفاقا فیک اوت یک واکنش جذاب از بازار است؛ بازار با یک شکست جعلی قیمت را بالا می‌برد تا افراد عجول وارد شوند و بعد قیمت را برمی‌گرداند و هر که وارد شده بود ضرر می‌کند. به این حالت “Liquidity Grab” می‌گویند که به معنای گرفتن نقدینگی از دست تریدرهای عجول است.

راه‌های تشخیص فیک اوت از بریک اوت چیست؟

تشخیص شکست واقعی از جعلی کار ساده‌ای نیست و دقت بسیاری می‌خواهد؛ با این حال توجه به برخی نشانه‌ها کمک می‌کند راحت‌تر فیک اوت‌ها را تشخیص داده و گرفتار آن‌ها نشوید.

• نبود حجم کافی: اگر قیمت سطحی را شکست اما حجم معاملات پایین باقی ماند و افزایش پیدا نکرد، احتمال فیک بودن شکست بالاست؛ زیرا شکست‌های معتبر با افزایش حجم همراهند.
• عدم تایید اندیکاتورها: ممکن است قیمت پس از شکست ظاهرا در حال صعود یا ریزش باشد اما اندیکاتور مکدی یا RSI یا سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال آن را تایید نکند. در چنین شرایطی معتبر بودن شکست زیر سوال می‌رود و بهتر است دست نگه دارید تا مطمئن‌تر شوید.
• کندل‌های برگشتی: اگر قیمت چندین بار سطحی را تست کند اما نتواند از آن عبور کند ممکن است شکست بعدی آن فیک باشد، این شکست قوی نیست و نمی‌توان روی آن حساب کرد.
• تایم فریم اشتباه: گاهی در تایم فریم‌ پایین مثلا ۵ یا ۱۵ دقیقه‌ای، شکست دیده می‌شود اما تایم فریم‌های بالاتر مثل روزانه چنین شکستی نشان نمی‌دهد. در چنین شرایطی شکست دیده شده در تایم فریم پایین صرفا فیک بریک اوت است و هشداری است بابت اینکه بهتر است فعلا دست نگه داریم.

جدول مقایسه بریک اوت با فیک اوت

برای درک بهتر تفاوت Breakout و Fakeout به جدول زیر دقت کنید:

امیداوریم جدول فوق به درک شما از تفاوت این دو مفهوم کمک کرده باشد.

چگونه با بریک اوت ترید کنیم؟

بریک اوت از مهم‌ترین مفاهیم تحلیل تکنیکال است و تقریبا در تمام استراتژی‌های ترید به کار می‌آید. تا اینجا با چیستی و اهمیت بریک اوت، انواع و روش تشخیص آن آشنا شدید، اما نحوه ترید با بریک اوت چیست؟ در ادامه مراحل ترید با بریک اوت را در ۴ گام توضیح می‌دهیم.

گام اول؛ شناسایی حمایت و مقاومت

اولین قدم شناسایی سطوح حمایت و مقاومت است. سطح حمایت از اتصال پایین‌ترین کف‌های قیمتی و سطح مقاومت از اتصال سقف‌های قیمتی متوالی تشکیل می‌شود. شکست قیمت در واقع خروج قیمت از محدوده محصور بین این دو خط است.

گام دوم؛ انتظار برای شکست قیمت

منتظر شکست سطوح کلیدی باشید؛ اینکه قیمت صرفا با مقاومت یا حمایت برخورد کرده باشد کافی نیست! به دنبال شکست‌های معتبر باشید؛ بریک اوت‌های معتبر علاوه بر حجم معاملات بالا، کندل‌هایی با بدنه بزرگ دارند و بیرون از محدوده معاملاتی بسته می‌شوند. 

تا زمانی که قادر به شناسایی شکست‌ها روی نمودار قیمت دارایی‌ها نباشید، نمی‌توانید تحلیل خوبی از گذشته ارز و پیش‌بینی کارآمدی بابت آینده آن داشته باشید. اینکه قیمت پس از شکست مجدد سطح شکسته شده را تست کند نیز می‌تواند تاییدی بر معتبر بودن بریک اوت باشد.

گام سوم؛ تنظیم حد سود، حد ضرر و ورود به معامله

ورود به معامله بدون تایید حد سود و حد ضرر منطقی نیست. همه تریدرها باید TP/SL تعیین کنند تا از خطر از دست دادن سرمایه و متضرر شدن در امان باشند. اگر بعد از پولبک وارد می‌شوید، حد ضرر را بسته به صعودی یا نزولی بودن شکست، پایین‌تر یا بالاتر از سطح شکسته شده تعیین کنید.

برای خروج از معامله نیز برنامه داشته باشید. حد سود را متناسب با نوع شکستی که شاهد هستید متفاوت تعیین کنید و حواستان به نسبت ریسک به ریوارد منطقی نیز باشد.

گام نهایی؛ مدیریت معامله

ورود به معامله پایان کار نیست؛ تازه شروع کار است! تا پیش از این وضعیت قیمت دارایی در بازار را تحلیل می‌کردید و تمرکزتان روی مدیریت سرمایه ارز دیجیتال بود. یعنی مشخص می‌کردید چه مقدار سرمایه وارد معامله کنید، حد ضرر چقدر باشد و آیا نسبت ریسک به ریوارد درست و منطقی است؟

اما مدیریت معامله از لحظه ورود به معامله شروع می‌شود. حین مدیریت معامله باید بدانید که اگر بازار به سمت تارگت حرکت کرد، چطور استاپ‌لاس را جا به جا کنید یا با دیدن نشانه‌ای از برگشت قیمت، بخشی از پوزیشن را بسته و به‌موقع از آن خارج شوید.

بهترین اندیکاتورها برای شناسایی بریک اوت کدامند؟

شناسایی شکست‌ها نیازمند به‌کارگیری انواع اندیکاتور است. هر اندیکاتور متناسب با کارکردی که دارد، به شما کمک می‌کند محدوده حمایت و مقاومت، قدرت حرکت، حجم معاملات و بسیاری نکات دیگر را بهتر تشخیص دهید. در ادامه چند مورد از کاربردی‌ترین اندیکاتورها را لیست کردیم:

• شاخص قدرت نسبی: حین بررسی اندیکاتور RSI، عبور از سطوح ۷۰ و ۳۰ خیلی اوقات بریک اوت را نشان می‌دهد.
• اندیکاتور حجم: افزایش ناگهانی حجم از نشانه‌های شکست معتبر است که به وسیله این ابزار تحلیلی قابل اندازه‌گیری است.
• اندیکاتور بولینگر باندز: معمولا خروج قیمت از باندها در اندیکاتور بولینگر باند نشانه نوسان شدیدی است که منجر به شکست سطوح کلیدی می‌شود.
• اندیکاتور مکدی: وقتی خط MACD و خط قیمت از هم عبور یا به اصطلاح کراس می‌کنند و هم زمان هیستوگرام نیز رشد می‌کند، احتمال شکست افزایش می‌یابد.
• اندیکاتور میانگین متحرک: عبور قیمت از خط MA خیلی اوقات نشان‌دهنده شروع یک شکست قوی است.
• اندیکاتور ایچیموکو: در اندیکاتور ایچیموکو خروج قیمت از ابر کومو، کراس تنکن سن و کیجون می‌تواند سیگنال شکست معتبر دهد.

نگاهی به ارتباط پولبک و بریک اوت

بریک اوت یعنی شکست یکی از سطوح مهم قیمتی که یک حرکت قوی و انفجاری از قیمت است؛ در بریک اوت‌ها با حجم معامله بالا، کندل‌های بلند و قوی و هیجانات بازار رو به رو هستیم.

اما پولبک یک حرکت اصلاحی به معنای عقب نشینی موقت در روند اصلی است؛ یعنی وقتی قیمت بعد از یک حرکت قوی، مقداری برمی‌گردد اما دوباره به همان مسیر قبلی ادامه می‌دهد. در پولبک معمولا حجم معاملات پایین‌تر است، کندل‌ استیک‌ها کوچک‌ترند و حرکت قیمت بدون شتاب است.

برای درک بهتر ارتباط این دو می‌توان بریک اوت و پولبک را می توان دو مرحله پشت سر هم دانست. ابتدا بریک اوت اتفاق می‌افتد؛ برای مثال قیمت مقاومت را می‌شکند، از آن عبور می‌کند و بالاتر می‌رود. سپس پولبک اتفاق می‌افتد یعنی قیمت به همان سطح شکسته شده برمی‌گردد تا آن را مجدد تست کند. در صورتی که این سطح حفظ شود و معتبر باشد حرکت بعدی قوی‌تر ادامه پیدا می‌کند.

خیلی‌ها فکر می‌کنند برگشت قیمت بعد از شکست به معنای ناموفق بودن آن است و با فیک بریک اوت مواجه هستند؛ در حالی که این واکنش قیمت ممکن است پولبک و یک فرصت دوباره برای کسانی که جا ماندند باشد.

اشتباهات رایج تریدرها در معاملات شکست قیمتی

همیشه که نباید همه چیز را تجربه کنیم؛ درس گرفتن از اشتباهات دیگران شما را چند قدم جلو می‌اندازد. در این بخش از مقاله توجه شما را به برخی اشتباهات رایج تریدرها در معاملات شکست جلب می‌کنیم:

• عدم انتظار برای تایید: اگر از استراتژی‌هایی استفاده می‌کنید که به محض مشاهده شکست قیمت، وارد پوزیشن شورت یا لانگ می‌شوید، احتمال گرفتار شدنتان در دام فیک اوت‌ها بالاست. پیشنهاد می‌کنیم کمی صبر کنید و پس از آنکه از معتبر بودن شکست مطمئن شدید وارد معامله شوید
• احساس از دست دادن فرصت: زیاد پیش می‌آید تریدهایی که دچار احساساتی مثل فومو (FOMO) هستند و به محض دیدن شکست‌ها، بدون تحلیل وارد معاملات می‌شوند. همه جوانب را بسنجید و سعی کنید گرفتار هیجانات مخرب نشوید.
• عدم درک عمیق از رفتار قیمت: از اشتباهات رایج تریدرهای مبتدی، اشتباه گرفتن پولبک با فیک بریک اوت است. به رفتار قیمت در هر یک از این دو مفهوم تکنیکال دقت کنید تا فرق آن‌ها را درک کنید.
• شک به شکست‌های قیمت: برخی استفاده از تایید کننده‌ها را جدی نمی‌گیرند. همیشه به اعتبار شکست‌ها شک داشته باشید و صبر کنید بریک اوت توسط پولبک یا سایر ابزارهای تحلیلی مثل اندیکاتور ATR و… تایید شود.
• چالش در انتخاب تایم فریم: انتخاب تایم فریم نامناسب نیز یکی از اشتباهات رایج است. اصولا شکست‌هایی که در تایم فریم‌های ۴ ساعته یا بالاتر مثل روزانه ظاهر می‌شوند اعتبار بیشتری دارند.

بریک اوت چه چیزی به تریدر می‌گوید؟

بریک اوت یا شکستن سطوح قیمتی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت از محدوده‌ای که بین خطوط حمایت و مقاومت در نوسان بوده خارج می‌شود. نکته مهم، تشخیص درست و به‌موقع این شکست‌هاست.

شناسایی بریک‌اوت‌های معتبر، فقط به شکستن سطوح محدود نمی‌شود باید عوامل دیگری مثل حجم معاملات، جهت خط روند و سیگنال‌های اندیکاتورها نیز توجه کرد.

تشخیص درست و به‌موقع شکست‌هاست که کمک می‌کند تحلیل خوبی از گذشته ارز داشته و پیش‌بینی کارآمدی بابت آینده آن داشته باشید.

پس اگر تا الان به شکست سطوح قیمتی فقط به‌عنوان یک اتفاق عادی نگاه می‌کردید، وقت آن است دید خود را تغییر دهید! از حالا با دقت به حجم معاملات، روند کلی بازار و تایید اندیکاتورها نگاه کنید و بریک‌ اوت‌های واقعی برای ورود به بازار را شناسایی کنید.